6 bat urterekin, bai neskek bai mutilek uste dute “benetan inteligenteak” mutilak direla eta matematikak “mutilen gauza” direla. Norbere gaitasunen autopertzepzio txarragoa dute neskek, proba objektiboetan antzeko emaitzak lortu arren. 9-10 urteetarako, mutilak baino gutxiago dira matematika ikasgai gogokoena dutela dioten neskak, baita matematiketan onak direla diotenak ere, azkar ikasten dutela edo matematikekin gozatzen dutela. Ikerketa EsadeEcPol Politika Ekonomikoen Zentroak egin du, Espainiako Estatuko ikasleei eta STEM ikasketei erreparatuta (zientzia, teknologia, ingeniaritza eta matematikak).

Azterketaren arabera, 15 urterekin “antsietate matematikoa” handiagoa da nesken artean; alegia, agobio sentimendu handiagoa dute (eta sentimendu hori areagotu egin da azken hamarkadan): kezka, tentsioa eta urduritasuna nabaritzen dute ariketa matematikoak edo buruketak egiterako orduan. Konfiantza falta eta antsietate horren eraginez, adin buelta horretan mutilek baino nota okerragoak ateratzen dituzte neskek matematiketan (PISA azterketak oinarri hartuta), dio ikerketak.

15 urterekin dagoeneko mutilak baino gutxiago dira STEM profesio bat izatea aurreikusten duten neskak; nahiago dituzte osasunari eta hezkuntzari lotutako lanbideak.

Notak ez dira arrazoia

Derrigorrezko hezkuntza bukaeran, neskek orokorrean mutilek baino ikasgai gehiago gainditzen dituzte, baita zientzia eremuan ere, eta EBAU azterketan, STEM arloko notak apur bat hobeak dira nesken artean, mutilen notekin alderatuta. Halere, Arte eta Humanitateak hautatzeko joera handiagoa dute emakumeek, eta ikerketak nabarmentzen du zientzien arlora jotzen duten emakumeek adar teknologikoa baino askoz gehiago aukeratzen dutela biosanitarioa.

Nota ez bada traba, zergatik? Azterketaren egileek aipatzen dutenez, genero rolekin zerikusia duten matematikekiko pertzepzioek eta neskek duten konfiantza faltak, espektatibekin uztartuta, eragina dute, eta azkenean, ikasketa-ibilbidea aukeratzeko garaian zientzia arlotik aldentzea hautatzen duten nesken portzentajea handiagoa da.

Emaitza? Ez dago unibertsitateko STEM gradurik emakumeen presentzia ikasleen erdira iristen denik; Informatika eta Matematika karreretan, dezente behera egin du emakumeen portzentajeak azken urteotan (Ingeniaritza Aeronautikoan, ordea, laukoiztu egin da emakumeen presentzia). Lanbide Heziketan, desoreka are handiagoa da. Ondorioz, lan munduan ere STEM arloko lanpostua duten emakumeak gutxiago dira gizonak baino (emakumeen %5,5 eta gizonen %13). Ikerketak dio hamarkada batean bikoiztu egin dela 24-34 urte bitartean dituzten emakumeen presentzia STEM enpleguetan, baina abiapuntua hain zen baxua, oraindik ere txikia dela portzentajea. Gainera, zientzia arloko graduren bat duten emakume gehiagok bukatzen du ikasketa horiei loturik ez dagoen lanpostu batean, gizonekin alderatuta.

Azken buruan, horrek guztiak lan baldintzetan eta soldatetan gizonen alde jokatzen duela ondorioztatu du ikerketak.