Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: HEZEAK ETA IHARRAK, IHARRAK ETA HEZEAK. Todo, todas las cosas (ref. gralmente. a bienes, comida, etc.). "Ezeak eta igarrak yan ditu orrek (G), ése se ha comido todo cuanto tenía" A EY III 301. Argatik eman nai dizokatet / nere urre ta zillarrak, / ta nere mende arkitzen diran / ezeak eta igarrak. Auspoa 287, 168. Bizi-modua galdu diote / ugaldiaren indarrak: / etxe barrengo gazuak eraman, / gurdiyak eta belarrak, / itxaso aldera bajatu dira / ezeak eta igarrak. Auspoa 74-75, 208. Gure taxista onek jan ditu / igarrak eta ezeak / goiz-goizetik jaten asita / egin dituan aseak! Auspoa 107, 82. Antxe barrura sartzen genitun / igarrak eta eziak. Auspoa 190, 148. Ezeak eta igarrak gastatzen zituan seme bat omen zeukan soldadu, eta or abixatu dio: "Ama, gastadore ipiñi naute". Insausti 42 Emengo eze-igarrak guk manejatuko dizkiagu. TxGarm Auspoa 188, 25

adib: heze 1 adj. Apur bat bustia. Ik. umel. Ohol hezeak. Lur gizen eta hezea. Ohe bustia edo hezea zuk ez zenuke nahi, ez abereek ere. Ezpain ertza makur eta begia heze. || Hezeak eta iharrak jan ditu horrek: asko jan du horrek.

Ez dugu aurkitu hezeak eta iharrak esapiderik.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

hezeak eta idorrak 1, Pello Lizarralde (“Lurraren izerdian usain beroak eta hotzak, hezeak eta idorrak dira nahasian”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke, adibide azaldua denez hezeak eta iharrak jan forman.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa heze sarreran.